Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego opracowali czwarty raport na temat FOMO w Polsce. Najmłodsi są najbardziej narażeni na „lęk przed odłączeniem” – aż 28 proc. ankietowanych w wieku 15-19 lat odczuwa wysokie FOMO.
FOMO (ang. Fear Of Missing Out), czyli lęk przed odłączeniem to zjawisko związane z korzystaniem z mediów społecznościowych oraz smartfonów. Zespół badaczy z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii oraz Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego wraz z Panelem Badawczym Ariadna, oraz ekspertami z NASK, przygotował czwarty raport z badań na temat FOMO.
Badanie było realizowane z pomocą ankiety internetowej składającej się z 215 pytań. Wzięło w nim udział 1083 osób powyżej 15. roku życia, dobranych według reprezentacji wśród polskich internatów pod względem płci, wieku, wykształcenia i miejsca zamieszkania.
Sfomowani niezależnie od wieku
Według najnowszych wyników zjawisko FOMO nie dotyczy tylko osób młodych. Coraz częściej dotyka ono starsze grupy wiekowe – co piąty badany w wieku 35-44 lat boryka się z wysokim poziomem FOMO. Osoby sfomowane częściej korzystają z internetu podczas przechodzenia przez ulicę czy prowadzenia samochodu – co może być bardzo niebezpieczne dla otoczenia.
W tegorocznym raporcie na wstępie czytamy o sukcesach poprzednich raportów, dzięki którym zwiększyła się świadomość społeczna i wiedza na temat FOMO. Co ciekawe, bardziej świadome tego zjawiska były osoby pochodzące z wielkich miast (37 proc.) niż wsi i małych miast (22-24 proc.).
Czas stresu informacyjnego
W ostatnich miesiącach przekazy informacyjne zdominowała wojna w Ukrainie. Od lutego media społecznościowe i ekrany telewizorów pokazywały nam zatłoczone przejścia graniczne, a także działania wojsk. W jaki sposób na poziom lęku przed odłączeniem wpłynęła wojna w Ukrainie?
Można zaryzykować twierdzenie, że infodemię pandemiczną zastąpiła infodemia wojenna: od dwóch lat skupiamy uwagę na różnego rodzaju ekranach, zanurzając się w coraz mroczniejszy i trudny do zaakceptowania świat – czytamy w raporcie „FOMO 2022. Polacy a lęk przed odłączeniem”. W związku z wojną i pandemią badani sygnalizowali większą potrzebę utrzymania kontaktu międzyludzkiego.
Co ciekawe naukowcy po raz pierwszy postanowili sprawdzić współwystępowanie FOMO i podwyższonego poziomu stresu. Wzięto pod uwagę fakt, że osoby z wysokim FOMO – bardzo często korzystają z mediów społecznościowych i internetu, więc miały większą styczność z materiałami na temat pandemii, wojny i kryzysu uchodźczego. Osoby z wysokim poziomem FOMO odczuwały prawie trzykrotnie wyższy poziom stresu (34 proc.) niż grupa ogólna (13 proc.).
W badaniu mierzono również poziom przeciążenia informacyjnego oraz uzależnienie od używania telefonu komórkowego. Jak można się domyślić, osoby z wysokim poziomem FOMO są często przeciążone informacjami (45 proc.). U 42 proc. badanych z wysokim poziomem FOMO zauważono wysoki poziom uzależnienia od telefonu komórkowego (w grupie ogólnej – 17 proc.).
Jak nie dać się sfomować?
Codziennie korzystając z internetu i mediów społecznościowych, można zapomnieć o tym, że da się bez nich żyć. Podczas pandemii większość obszarów naszego życia przeniosła się do świata online. Należy jednak pamiętać, że przeciążenie informacyjne i uzależnienie od internetu czy mediów społecznościowych może nieść ze sobą pogorszenie zdrowia psychicznego, jak i fizycznego.
Przykładem tego, w jaki sposób dbać o swoją higienę cyfrową jest wyznaczanie sobie limitów czasu, które przeznaczamy na korzystanie z telefonu lub mediów społecznościowych. Można również korzystać z aplikacji, które monitorują, ile czasu spędzamy online.
W ostatniej części raportu umieszczono rekomendacje, które powstały na podstawie wniosków z uzyskanych wyników. Jedną z rekomendacji jest ułożenie hierarchii zadań, które mamy do wykonania na kolejny dzień w bardziej minimalistyczny sposób. Aby uniknąć przeładowania, dopiero po wykonaniu kilku zadań możemy dopisywać kolejne punkty do listy. Ważna jest koncentracja na mniejszych celach.
Kolejnym pomocnym działaniem jest wyznaczenie konkretnych godzin, w których sięgamy po informacje oraz ograniczenie liczby serwisów, czy kanałów, z których docierają do nas wiadomości. Ważne jest również dbanie o relacje z bliskimi, dobrostan psychiczny oraz niekorzystanie z internetu jako narzędzia autoprezentacji.
uniwerek.tv 