Dzisiaj oczy całej Polski są skierowane na jedno z najczęstszych odsłon zaburzeń nastroju – depresji. Bo depresja to nie jest tylko złe samopoczucie czy przygnębienie. To realna choroba dotykająca około 1,5 mln Polek i Polaków.
Depresja przebiega często w formie epizodów, podczas których chory zmaga się między innymi z obniżonym nastrojem (przez większość dnia lub cały dzień), zaburzeniami snu (bezsenność lub nadmierna senność), ze zmianą masy ciała, nadmierną drażliwością, poczuciem braku wartości czy poczuciem winy, problemami z koncentracją i pamięcią. Jeżeli objawy utrzymują się ponad dwa tygodnie i towarzyszą przez większość dnia, warto skonsultować się ze specjalistą.
Depresja nie jedno ma imię
Epizody mogą mieć różne nasilenie: łagodne, umiarkowane lub ciężkie. Epizod może być jednorazowy, nawracający lub przerodzić się w zaburzenia dwubiegunowe, wtedy chory przechodzi z depresji bezpośrednio do manii (nadaktywność, zmniejszone zapotrzebowanie na sen, gadatliwość, nieostrożne, pochopne działania). Około 20% pacjentów doświadcza depresji nawracającej, jednak przebieg i częstotliwość epizodów jest bardzo różna.
Ostatnimi czasy dużo mówi się również o depresji sezonowej, czyli SAD (ang. seasonal affective disorder). Epizody depresyjne pojawiają się najczęściej w okresie jesienno-zimowym i ustępują z początkiem wiosny. Jest to spowodowane zaburzeniami pracy neuroprzekaźników w reakcji na sezonowe zmiany długości dnia i nocy oraz zmniejszeniem ilości światła słonecznego.
Jak świat przyczynia się do zwiększenia zachorowań?
Psycholożka Kinga Rajchel wyróżniła kilka przyczyn:
- Indywidualizacja jednostek i rozluźnienie więzi społecznych
- Szybko zmieniające się trendy
- Stały napływ złych informacji z mediów
- Rozwój postaw narcystycznych
- Przewlekły stres (jeden z istotniejszych czynników)
- Czynniki genetyczne
- Niesatysfakcjonujące relacje z ludźmi
- Surowe dialogi wewnętrzne, samokrytycyzm
- Perfekcjonizm nieadaptacyjny (w połączeniu z samokrytycyzmem i prokrastynacją)
Jak obniżyć ryzyko depresji?
Najistotniejszym elementem jest nauka skutecznego radzenia sobie ze stresem. Dodatkowo warto zadbać o zbilansowaną dietę (najczęściej wymieniana jest dieta śródziemnomorska), suplementację (witamina D3, kwasy omega-3 i witaminy z grupy B). Istotnym elementem jest też odpowiednia higiena oraz długość snu, jak również aktywność fizyczna. To właśnie ona jest uznawana za jeden z istotniejszych elementów niefarmakologicznych w terapii, ponieważ poprawia samopoczucie i wspiera mózg w powrocie do prawidłowego funkcjonowania. Ekspozycja na światło, w szczególności w godzinach porannych od 10 do 30 minut. Polecane są też zimne prysznice, które są źródłem krótkotrwałego stresu fizycznego, który aktywizuje układ odpornościowy.
Depresja już w tej chwili zbiera ogromne żniwo, zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci, a prognozy niestety nie pocieszają. WHO szacuje, że do 2030 roku depresja będzie najczęściej występującą chorobą na świecie, bo może dotknąć każdego bez względu na wiek, płeć, wykształcenie czy miejsce zamieszkania.
Depresja jest uleczalna, więc nie wahaj się poprosić o pomoc.
Bezpłatną pomoc telefoniczną otrzymasz tutaj:
Antydepresyjny Telefon Zaufania (22) 484 88 01
Antydepresyjny Telefon Forum Przeciwko Depresji (22) 594 91 00
Telefon zaufania dla dzieci 116 111
Telefon zaufania dla dzieci 800 080 222
Telefon dla rodziców i nauczycieli 800 100 100
uniwerek.tv 